جلد 21، شماره 4 - ( علوم آب و خاک - علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی- زمستان 1396 )
جلد 21 شماره 4 صفحات 28-15 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1. گروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی ، raoofmostafazadeh@yahoo.com
چکیده: (8397 مشاهده)
روش شماره منحنی سرویس حفاظت خاک آمریکا (SCS-CN) یکی از روش‌هایی است که به‌طور گسترده در برآورد ارتفاع رواناب از داده‌های بارش استفاده می‌شود. شماره منحنی هر حوضه نشانگر رفتار هیدرولوژیکی و توان تولید رواناب حوضه در مواقع بارندگی می‌باشد. هدف از این پژوهش محاسبه مقدار شماره منحنی از رویدادهای مشاهداتی بارش و رواناب در فصول مختلف و تحلیل ارتباط آن با مؤلفه‌های بارش در حوضه آبخیز جعفرآباد استان گلستان است. در این پژوهش ابتدا مقادیر شماره منحنی 43 رویداد ثبت شده همزمان بارش و رواناب با استفاده از مدل SCS-CN محاسبه شده و بعد از تفکیک فصلی رویدادها، معنی‌داری تفاوت مقادیر شماره منحنی در فصول مختلف با آزمون ANOVA مورد تحلیل قرار گرفت. همچنین برای تجزیه و تحلیل ارتباط تغییرات شماره منحنی با مؤلفه‌های بارش در مدل SCS-CN، از نمودارهای سه متغیره در نرم‌افزار Surfer استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین مقادیر شماره منحنی در فصل‌های تابستان و زمستان حدود 60 و در فصل‌های بهار و پاییز به‌ترتیب 50 و 56 می‌باشد. با برقراری ارتباط بین شماره منحنی با خصوصیات بارش در نمودارهای سه متغیره، مقدار بالای شماره منحنی در بارش‌هایی با شدت بیشتر از 10 میلی‌متر در ساعت و مقدار بیش از 40 میلی‌متر برآورد شد. همچنین در رخدادهایی با ضریب رواناب 80-40 درصد، مقدار شماره منحنی برآورد شده بالای 70 بود.
واژه‌های کلیدی: شماره منحنی، روش SCS-CN، خصوصیات رگبار، ضریب رواناب، مدل نمودار سه متغیره، حوضه آبخیز جعفرآباد
فهرست منابع
1. 1. حسنی پاک، ع. ا. 1389. زمین آمار (ژئواستاتیستیک). انتشارات دانشگاه تهران. تهران.
2. 2. عزیزیان، ا.، و ع، شکوهی. 1393. توسعه روشی برای تخمین شماره منحنی حوضه با استفاده از مفهوم مازاد اشباع (مطالعه موردی: حوضه آبریز کسیلیان). تحقیقات منابع آب ایران 3(10): 37-26.
3. 3. قهرودی تالی، م. 1385. ارزیابی مدل SCS-CN در تخمین رواناب (مطالعه موردی: حوضه آبریز سد امیر کبیر کرج). جغرافیا و توسعه. 4(7): 198-185.
4. 4. محمدی مطلق، ر.، ن. جلال کمالی و ا. جلال کمالی. 1393. ارزیابی رابطه SCS در تعیین تلفات اولیه باران در حوضه آبریز دالکی. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، علوم آب و خاک 67(18): 121-109.
5. 5. مصطفی‌زاده، ر.، ا. سعدالدین، ع. ر. بهره‌مند، ب. شیخ و ح، نظرنژاد. 1389. ارزیابی اثرات هیدرولوژیک طرح آبخیزداری جعفرآباد استان گلستان با استفاده از مدل HEC-HMS. مهندسی و مدیریت آبخیز (2)2: 93-83.
6. 6. واعظی، ع. و م. عباسی. 1391. کارایی روش شماره منحنی رواناب (SCS-CN) در برآورد رواناب در حوضه آبخیز تهم‌چای، شمال‌غرب زنجان. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، علوم آب و خاک 61(16): 219-209.
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |