بخش مرتع و آبخیزداری دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز ، mnajafighiri@yahoo.com
چکیده: (14491 مشاهده)
پتاسیم از کاتیونهای مهم در خاکهای شور مناطق خشک بوده که مقدار، توزیع و قابلیت استفاده آن میتواند تحت تأثیر گیاهان بومی این خاکها قرار گیرد. جهت بررسی تأثیر گونههای گیاهی شورروی بر شکلهای مختلف پتاسیم در منطقه کرسیا واقع در غرب داراب (استان فارس)، سه گونه گیاهی غالب شامل Juncus gerardi با نام محلی سازوی شور، Halocnemum strobilaceum با نام محلی باتلاقی شور و Salsola rigida با نام محلی خریت انتخاب گردید و از خاک زیر گیاه و بین گیاه در دو عمق 15-0 (سطحی) و 30-15 (زیرسطحی) سانتیمتری در سه تکرار نمونهبرداری انجام شد. ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاکها شامل بافت، ماده آلی، کربنات کلسیم، پ- هاش، ظرفیت تبادل کاتیونی، درصد رطوبت اشباع و قابلیت هدایت الکتریکی و شکلهای مختلف پتاسیم شامل پتاسیم محلول، تبادلی و غیرتبادلی اندازهگیری گردید. نتایج نشان داد که مقدار ماده آلی، ظرفیت تبادل کاتیونی، پ- هاش و قابلیت هدایت الکتریکی خاک تحت تأثیر گونه گیاهی قرار میگیرد. گونه Juncus gerardi سبب افزایش پتاسیم تبادلی و کاهش پتاسیم محلول در خاک شد اما تأثیری بر مقدار پتاسیم غیرتبادلی و قابل استخراج با اسید نیتریک نداشت. گونه Halocnemum strobilaceum سبب افزایش معنیدار پتاسیم محلول، تبادلی و قابل استخراج با اسید نیتریک در خاک سطحی و زیرسطحی نسبت به خاک بین گیاه گردید که این میتواند در نتیجه جذب گیاهی این عنصر از خاکهای عمقی و همچنین انتقال آن همراه آب از خاکهای بین گیاه به سمت ریشه باشد. گونه Salsola rigida هیچ تأثیری بر وضعیت پتاسیم خاک نداشت. بهطور کلی خاکهای بین گیاهان دارای پتاسیم محلول و تبادلی بیشتر در افق سطحی نسبت به افق زیرسطحی بودند. سه گونه گیاهی مطالعه شده دارای تفاوت در الگوی رشد و توسعه، جذب و دفع املاح محلول و پتاسیم، مورد استفاده قرار گرفتن توسط دام، مقدار ماده آلی قابل برگشت به خاک، ذخیره املاح محلول و پتاسیم در بافتهای خود و جذب شدید آب از خاک و در نتیجه پخشیدگی آب و پتاسیم محلول از خاکهای دور از خاکریشه به سمت ریشه بوده و میتوانند تأثیرات مختلفی بر توزیع پتاسیم در خاکها داشته باشند. گیاه Juncus gerardi با توجه به تأثیری که در کاهش شدید شوری و پتاسیم محلول و افزایش پتاسیم تبادلی دارد میتواند بهعنوان گونه مناسب جهت اصلاح این خاکها توصیه شود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومی دریافت: 1394/5/31 | پذیرش: 1394/6/1 | انتشار: 1394/6/1