Badzanchin M, Bahrami Yarahmadi M, Shafai Bejestan M. Experimental Study of Bed Shear Stress in Straight Channels Covered with Dunes of Different Sizes. jwss 2023; 27 (1) :203-215
URL:
http://jstnar.iut.ac.ir/article-1-4300-fa.html
بادزن چین مرضیه، بهرامی یاراحمدی محمد، شفاعی بجستان محمود. مطالعه آزمایشگاهی تنش برشی بستر در آبراهههای مستقیم پوشیده از تلماسههای با ابعاد مختلف. علوم آب و خاک. 1402; 27 (1) :203-215
URL: http://jstnar.iut.ac.ir/article-1-4300-fa.html
دانشگاه شهید چمران اهواز ، m.bahrami@scu.ac.ir
چکیده: (1764 مشاهده)
تشکیل شکل بستر در رودخانههای آبرفتی در اثر انتقال رسوب بر پارامترهای هیدرولیکی جریان مانند تنش برشی بستر تأثیر قابل توجهی دارد. از طرف دیگر تشکیل شکل بستر و هندسه آن به تنش برشی بستر وابسته است. بنابراین، ارتباط بین شکل بستر و پارامترهای جریان مانند تنش برشی بستر پیچیده است. بنابراین، در این پژوهش به بررسی اثر شکل بستر تلماسه با ارتفاعهای مختلف بر تنش برشی بستر پرداخته شده است. برای این منظور از تلماسههای مصنوعی ساخته شده توسط ملات ماسه سیمان به طول موج 25 سانتیمتر و ارتفاعهای یک، دو، سه و چهار سانتیمتر استفاده شد. در آزمایشهای این پژوهش از دبیهای 10، 15، 20، 25 و 30 لیتر بر ثانیه و شیبهای بستر 0/0001، 0/0005، 0/001 و 0/0015 استفاده شد. نتایج نشان داد که تنش برشی در بسترهای پوشیده از تلماسه رابطه مستقیمی با استغراق نسبی و پارامتر Δ/λ دارد. تشکیل شکل بستر تلماسه و افزایش ارتفاع آن منجر به ازدیاد تنش برشی بستر میشود. تنش برشی در بستر پوشیده از تلماسه با ارتفاعهای یک، دو، سه و چهار سانتیمتر بطور متوسط بهترتیب 39، 80، 141 و 146 درصد بیش از تنش برشی در بستر صاف بود. علاوه بر این، تنش برشی ناشی از شکل بستر برای بسترهای پوشیده از تلماسههای به ارتفاع یک، دو، سه و چهار سانتیمتر، بهطور متوسط بهترتیب 27/37، 43، 57/11 و 58/74 درصد از تنش برشی کل را شامل شد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومی دریافت: 1401/6/26 | پذیرش: 1401/8/16 | انتشار: 1402/3/10