Heydari M, Bahrami Yarahmadi M, Shafai Bejestan M. Experimental Study of the Effect of Ripple Bedforms with Fine and Coarse Sediments on Bed Shear Stress. jwss 2022; 26 (2) :283-297
URL:
http://jstnar.iut.ac.ir/article-1-4200-fa.html
حیدری مصطفی، بهرامی یاراحمدی محمد، شفاعی بجستان محمود. مطالعه آزمایشگاهی اثر فرمهای بستر شکنج با رسوبات ریزدانه و درشتدانه بر تنش برشی بستر. علوم آب و خاک. 1401; 26 (2) :283-297
URL: http://jstnar.iut.ac.ir/article-1-4200-fa.html
دانشگاه شهید چمران اهواز ، m_bahrami_1085@yahoo.com
چکیده: (1823 مشاهده)
تنش برشی وارد بر بستر رودخانهها از جمله مهمترین پارامترهای هیدرولیکی جریان است که در تعیین میزان بار رسوبی و همچنین میزان آبشستگی در بستر و سواحل رودخانه کاربرد مؤثری دارد. تشکیل فرم بستر (شکنج، تلماسه و پادتلماسه) در رودخانههای آبرفتی بر میزان تنش برشی وارد بر بستر مؤثر است. در این پژوهش اثر فرمهای بستر شکنج، که بصورت مصنوعی ساخته شده بودند، بر تنش برشی بستر مورد بررسی قرار گرفت. رسوبات با اندازههای 0/51 و 2/18 میلیمتر برای زبرکردن سطح شکنجهای مصنوعی استفاده شد. طول و ارتفاع هر فرم بستر به¬ترتیب برابر 20 و 4 سانتیمتر و زوایای وجه بالادست و پائین¬دست آن نسبت به افق بترتیب برابر 16/4 و 32 درجه در نظر گرفته شد. در کلیه آزمایشها از شیبهای 0، 0/0001، 0/0005، 0/001 و 0/0015 برای کف کانال آزمایشگاهی و دبیهای 10، 15، 20، 25 و 30 لیتر بر ثانیه استفاده شد. نتایج نشان داد که بزرگترشدن اندازه ذرات بستر، سبب ازدیاد مقادیر پارامترهای t¢b، tb و t²b شد. پارامترهای t¢b، tb و t²b در بسترهای رسوبی با اندازه 2/18 میلیمتر بطور متوسط به¬ترتیب 22/38، 30/86 و 22/3 درصد بیش از بسترهای رسوبی با اندازه 0/51 میلیمتر بودند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومی دریافت: 1400/5/27 | پذیرش: 1400/7/28 | انتشار: 1401/6/10