Hashemi S F, Zalaghi R, Enayatizamir N. The Conversion of Inorganic Phosphorus Fractions, Phosphatase Activity, and Some Biological Properties in Sandy Soil Enriched
with Minerals, Organic Matter, and Microbial Modifiers under Two Months of Incubation. jwss 2022; 26 (1) :13-27
URL:
http://jstnar.iut.ac.ir/article-1-4077-fa.html
هاشمی سیده فرشته، زلقی رویا، عنایتی ضمیر نعیمه. تغییر شکلهای معدنی فسفر و فعالیت فسفاتازی خاک شنی پس از غنی شدن با اصلاحکنندههای معدنی، آلی و میکروبی و انکوباسیون دوماهه. علوم آب و خاک. 1401; 26 (1) :13-27
URL: http://jstnar.iut.ac.ir/article-1-4077-fa.html
دانشگاه شهید چمران اهواز ، r.zalaghi@scu.ac.ir
چکیده: (2179 مشاهده)
در این پژوهش اثر برخی میکروارگانیسمهای حلکننده فسفات بر شکلهای معدنی فسفر در یک خاک شنی تیمارشده با مواد معدنی و آلی، مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار با دو فاکتور میکروارگانیسم (شاهد، انتروباکتر، بریوندوموناس و پریفورموسپورا ایندیکا) و کانی (شاهد، آپاتیت (5 درصد وزنی)، آپاتیت (5 درصد) درکنار زئولیت (3 درصد) و آپاتیت (5 درصد) درکنار ملاس (1 درصد)) انجام شد. پس از اعمال تیمارها و 60 روز انکوباسیون، اجزای فسفر معدنی خاک و فعالیت فسفاتاز قلیایی اندازهگیری شد. توزیع فسفر در خاک در شکلهای اکتاکلسیمفسفات > آپاتیتی > دیکلسیمفسفات > اولسن > آلومینیوم فسفات > آهن فسفات مشاهده شد و کاربرد آپاتیت سبب افزایش همه شکلهای فسفر شد. تیمار آپاتیت- زئولیت بسیار مؤثر بود و هرچند نسبت به کاربرد آپاتیت سبب افزایش معنیدار در فسفر اولسن نشد (که میتواند به دلیل ظرفیت تبادل کاتیونی اندک خاک باشد) اما بر دیگر شکلهای فسفر تأثیر معنیدار (p<0.05) داشت و منجر به افزایش شکل دیکلسیمفسفات (%69/2)، کاهش فسفر آپاتیتی (% 34/8) و فسفات آهن (%60/0) شد. کاربرد آپاتیت- ملاس نسبت به کاربرد آپاتیت سبب افزایش معنیدار (p<0.05) دیکلسیمفسفات (%48/9) و اکتاکلسیمفسفات (%29/3) و کاهش معنیدار (p<0.05) فسفر آپاتیتی (%62/1) و فسفر اولسن (%63/9) شد. مایهزنی میکروبی سبب افزایش معنیدار فسفر اولسن و دیکلسیمفسفات و کاهش معنیدار اکتاکلسیمفسفات و فسفر آپاتیتی شد که نشان¬دهنده توانمندی میکروارگانیسمها برای افزایش قابلیت دسترسی فسفر است. مجموع نتایج نشاندهنده تأثیر بیشتر انتروباکتر و پریفورموسپورا ایندیکا نسبت به بریوندوموناس است. به نظر میرسد میکروارگانیسمها در حضور مواد اصلاحکننده متفاوت پاسخهای متفاوتی را ابراز می¬کنند، به¬طوری که در تیمارهای آپاتیت و ملاس- آپاتیت فعالیت فسفاتاز قلیایی در پی مایهزنی میکروبی افزایش داشت، درحالی که در تیمار زئولیت- آپاتیت pH کاهش داشته که نشان¬دهنده تولید اسیدهای آلی توسط میکروارگانیسم¬ها است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومی دریافت: 1399/6/31 | پذیرش: 1400/2/27 | انتشار: 1401/3/1