nourafar A, pahlavanravi A, nohtani M, rahdari V. Investigation of Wind Erosion Threshold in Different Land Cover and the Effect of Soil Properties on It (Case Study: Niatak Region of Sistan). jwss 2022; 26 (1) :41-54
URL:
http://jstnar.iut.ac.ir/article-1-4025-fa.html
نورافر علیرضا، پهلوانروی احمد، نهتانی محمد، راهداری وحید. بررسی آستانه فرسایش بادی در پوششهای اراضی مختلف و تأثیر خصوصیات خاک بر آن (مطالعه موردی: منطقه نیاتک سیستان). علوم آب و خاک. 1401; 26 (1) :41-54
URL: http://jstnar.iut.ac.ir/article-1-4025-fa.html
دانشگاه زابل، پژوهشکده تالاب هامون ، V.rahdary@gmail.com
چکیده: (2262 مشاهده)
یکی از مهمترین فرایندهای طبیعی در مناطق خشک و نیمه خشک، فرسایش بادی است. دشت سیستان با اقلیم فراخشک، یکی از مناطق بادخیز کشور بوده که با توجه به خصوصیات خاک منطقه، پدیده فرسایش بادی از شدت زیادی برخوردار است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با مقدار آستانه فرسایش بادی در پوششهای مختلف، در قسمتی از ناحیه مرکزی سیستان و در بازه زمانی اردیبهشت و مرداد 1397 انجام شد. به این منظور، با استفاده از نتایج مطالعات میدانی و طبقهبندی تصاویر ماهوارهای، نقشه پوشش اراضی منطقه در پنج طبقه تهیه شد. برای بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، در 50 نقطه در عمق 10 سانتیمتری از خاک نمونهبرداری و در هر محل آستانه فرسایش بادی، با استفاده از دستگاه تونل باد قابل حمل، تعیین شد. همچنین رابطه میان خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شامل بافت، رطوبت خاک، وزن مخصوص ظاهری، EC، SAR، ESP، Na+، k+، با میزان سرعت آستانه فرسایش بادی بررسی شد. بر اساس نتایج بدست آمده، بیشترین سرعت آستانه در اراضی با کاربری کشاورزی، برابر 8/2 متر بر ثانیه و کمترین آن، در اراضی تپه ماسهای برابر 3/8 متر بر ثانیه بود. مقدار سرعت آستانه فرسایش بادی، در اراضی مختلف در مجاورت نواحی ماسهای، کمتر از میانگین آن پوشش است. همچنین، در منطقه مطالعه در سطح 5 درصد از بین خصوصیات فیزیکی بیشترین اثر معنیدار را بافت خاک و از بین خصوصیات شیمیایی بیشترین تأثیر معنیدار را EC و SAR بر فرسایش-پذیری بادی خاک دارد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومی دریافت: 1399/2/21 | پذیرش: 1400/3/5 | انتشار: 1401/3/1