اطلاع از تغییرات میزان رسوب معلق در مواقع سیلابی از مسائل مهم در پروژههای آبی، بهویژه مدیریت حوضههای آبخیز و بررسی علل فرسایش میباشد. رابطه بین دبی و غلظت رسوبات معلق طی سیلابهای مختلف به عللی از قبیل تنوع بارش، دبی و منابع تولید رسوب مشابه و همگن نبوده و تولید حلقههایی شبیه به هیسترتیک مینماید. بدین منظور استفاده از حلقههای پسماند رسوب که بر مبنای تئوری هیسترتیک است در چند سال اخیر گسترش یافته است. در این تحقیق ابتدا مقادیر بار معلق لحظهای با استفاده از روشهای برنامهریزی ژنتیک و رگرسیونی شبیهسازی گردید. در مقایسه نتایج دو مدل حاصل، مدل برنامهریزی ژنتیک بهترتیب با ضریب تبیین و میانگین مربعات خطا 8/0 و 5/0 بهعنوان بهترین مدل در این تحقیق انتخاب گردید سپس براساس این مدل منحنیهای هیسترتیک بار معلق برای 6 رویداد ثبتشده در طول دوره آماری 1387-1383 ترسیم شد و 4 مورد حلقه هیسترتیک خطی و 2 مورد ساعتگرد برای رسوب معلق رودخانه مشاهده گردید. شناسایی انواع حلقههای هیسترتیک در تعیین سهم نسبی فرآیندهای مؤثر در تولید و انتقال رسوب از قبیل مقدار و شدت بارش، میزان دبی و شرایط رطوبتی پیشین حوضه مؤثر است و نیز با بررسی آنها میتوان از منابع تولید و انتقال رسوب آگاهی یافت. نتایج نشان داد که حلقههای هیسترتیک ساعتگرد معمولاً در شرایط بارش و دبی زیاد و حلقههای هیسترتیک خطی در فصل بهار و ناشی از بارشها با شدت کم اتفاق افتاده است و در این نوع حلقههای پسماند تفاوت قابل توجهی در غلظت رسوبات معلق متناظر با شاخههای صعودی و نزولی هیدروگراف وجود ندارد.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |