رضا تقی‌زاده، و رئوف سیدشریفی،
جلد ۱۵، شماره ۵۷ - ( علوم و فنون كشاورزي و منابع طبيعي، علوم آب و خاك -پاییز ۱۳۹۰ )
چکیده
به منظور ارزیابی تأثیر سطوح مختلف کود نیتروژن بر کارآیی مصرف کود و عملکرد دانه ارقام ذرت، آزمایشی در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی درسه تکرار در سال زراعی ۱۳۸۷ اجرا شد. فاکتور اول شامل سطوح کود نیتروژن از نوع اوره درکرت‌های اصلی ( صفر،۸۰،۱۶۰ و ۲۴۰ کیلوگرم در هکتار) و فاکتور دوم ارقام ذرت در سه سطح ( SC-۳۰۱، DC-۳۷۰ و SC-۴۰۴) در کرت‌های فرعی بود. نتایج نشان داد که عملکرد دانه و کارآیی مصرف کود به طور معنی‌داری تحت تأثیر سطوح کود نیتروژن، رقم و اثر متقابل رقم در سطوح نیتروژن قرار گرفتند. بیشترین عملکرد دانه به رقم SC-۴۰۴ و کمترین آن به SC-۳۰۱ تعلق داشت. مقایسه میانگین ترکیب تیماری رقم در سطوح نیتروژن نشان داد که بالاترین عملکرد دانه به رقم
SC-۴۰۴ با مصرف ۲۴۰ کیلوگرم کود نیتروژن تعلق داشت. عملکرد دانه در سطوح کودی ۱۶۰ و ۲۴۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار، مشابه و بیشتر از ۸۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار بود. با افزایش سطح کود نیتروژن ارتفاع بوته، تعداد دانه در بلال و تعداد دانه در ردیف افزایش یافت. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که با افزایش نیتروژن مصرفی کارآیی مصرف کود کاهش یافت به طوری که میزان این کارآیی از ۱۳/۱۷ کیلوگرم بر کیلوگرم در مصرف۸۰ کیلوگرم نیتروژن به ۴/۱۲ کیلوگرم بر کیلوگرم در مصرف ۲۴۰ کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار کاهش یافت. اثر رقم برکارآیی مصرف کود معنی‌دار گردید. میزان این کارآیی در هیبرید SC-۴۰۴بیشتر از هیبرید SC-۳۰۱ برآورد شد. پیشنهاد می‌شود به منظور دست‌یابی به حداکثر عملکرد دانه و کارآیی مصرف کود، رقم سینگل کراس ۴۰۴ با مصرف ۱۶۰ کیلوگرم کود نیتروژن در شرایط اقلیمی اردبیل به کار برده شود.
