محسن براهمی، کاظم شاهوردی،
جلد ۲۲، شماره ۲ - ( علوم آب و خاک - علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی- تابستان ۱۳۹۷ )
چکیده
تعیین میزان آب مورد نیاز گیاه و برنامه‌ریزی آبیاری در استفاده پایدار از منابع آب نقش به‌سزایی دارد. سند ملی آب کشور نتیجه طرح" نیاز خالص آبیاری محصولات" است که با هدف تخصیص بهینه منابع آب به مصارف موجود ارائه شد. روش محاسباتی در آن، استفاده از روش پنمن- مانتیث- فائو است. برای برطرف کردن برخی از کاستی‌های سند مذکور و متناسب شدن آن با شرایط دشت‌های کشور، نیاز به به‌هنگام کردن سند مذکور است. هدف از این مطالعه، شناخت مشکلات سند ملی آب و تدوین روش مناسب برای اجرا در دشت‌های کشور است. در این راستا، آب مورد نیاز الگوی کشت‌های مختلف به‌صورت پایلوت برای دشت قزوین در استان قزوین (نماینده مناطق خشک کشور) و دشت فومنات در استان گیلان (نماینده مناطق مرطوب کشور) در دوره آماری ۱۹۷۶ تا ۲۰۰۵ با روش پنمن- مانتیث- فائو محاسبه و نتایج آن با سند ملی آب مقایسه شد. نتایج نشان میدهد مقدار تبخیر و تعرق پتانسیل سالانه بین ۱۳۳۰ تا ۱/۱۵۸۷ میلی‌متر در دشت قزوین و ۷۴۳ تا ۸۰۹ میلی‌متر در دشت فومنات متغیر است. به‌طور متوسط، تبخیر و تعرق به‌اندازه ۶/۴۰ درصد در ایستگاه تاکستان (به‌عنوان ایستگاه نمونه) در دشت قزوین نسبت به سند ملی آب بیشتر است.
