جلد 22، شماره 1 - ( علوم آب و خاک - علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی- بهار 1397 )                   جلد 22 شماره 1 صفحات 125-115 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


1. گروه اقتصاد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان ، gh.kiani@ase.ui.ac.ir
چکیده:   (9010 مشاهده)
اخیراً تجارت آب مجازی به‌عنوان یک ابزار جهت حل معضل کمآبی کشورهای مناطق خشک مطرح شده است. بر این اساس، کشورها و مناطق پرآب باید کالاهای با آببری زیاد را تولید و به کشورها و مناطق کمآب صادر کنند. در مطالعه حاضر، با بررسی وضعیت تجارت داخلی و بین‏المللی آب مجازی در ایران در سال 1385 (به‌عنوان یک سال آبی نرمال)، کاربرد این مفهوم در مدیریت منابع آب کشور مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج محاسبات تحقیق نشان می‏دهد که در این سال، حدود 18666 میلیون مترمکعب آب مجازی از طریق مبادله محصولات کشاورزی بین استان‏های کشور جابه‌جا ‏شده است. استان فارس بزرگ‌ترین صادر کننده و استان تهران بزرگ‌ترین وارد کننده آب مجازی بودند. میزان واردات آب مجازی کشور 9626 میلیون مترمکعب و میزان صادرات آن 2226 میلیون مترمکعب ‏بود. متوسط آبرانه سرانه در کشور 752 لیتر و میزان خودکفایی آب کشور 82 درصد بوده است. به‌طور متوسط، هر کیلوگرم محصول صادراتی 1159 لیتر و هر کیلوگرم محصول وارداتی 677 لیتر آب مجازی داشته است. نتایج این تحقیق نشان می‏دهد که استان‏های کرمان، هرمزگان و سمنان که جزو استان‏های خشک کشور هستند، صادر کننده آب مجازی به سایر استان‏ها و خارج کشور و در مقابل استان‏های پرباران گیلان، چهارمحال و بختیاری، لرستان، کردستان، آذربایجان غربی و کهگیلویه و بویراحمد و کرمانشاه وارد کننده آب مجازی بوده‌اند. بنابراین، در ایران، امکان مدیریت بهتر منابع آب از طریق اصلاح الگوی تجارت داخلی و خارجی آب مجازی وجود دارد. در این راستا، اصلاح الگوی کشت محصولات کشاورزی و نیز اصلاح الگوی مصرف متناسب با محتوای آب مجازی محصولات کشاورزی می‌تواند در بهبود وضعیت منابع آب کشور در بلندمدت مفید واقع شود.
واژه‌های کلیدی: آب مجازی، آبرانه، خودکفایی آب
متن کامل [PDF 310 kb]   (3256 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومی
دریافت: 1394/7/26 | پذیرش: 1396/2/2 | انتشار: 1397/3/25

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.