Journal of Water and Soil Science
علوم آب و خاک
jwss
Agriculture
http://jstnar.iut.ac.ir
0
user
2476-3594
2476-5554
10.47176/jwss
fa
jalali
1393
6
1
gregorian
2014
9
1
18
68
online
1
fulltext
fa
تعیین نقاط حساس(Hotspots) عنصر سرب در خاکهای حومه و شهر مشهد با استفاده از شاخصهای جامع و منطقهای مورن
Identification of Hotspots of Pb by Using Global and local Moran Index in Urban and Suburban Soils of Mashhad Plain
عمومی
Ggeneral
پژوهشي
Research
در سالهای اخیر بهدلیل افزایش جمعیت شهرنشینی و تغییر در الگوی مصرفی انسانها، خاکهای با کاربری شهری، صنعتی و کشاورزی در معرض آلایندههای مختلفی مانند عناصر سنگین قرار گرفتهاند. عنصر سرب بهعنوان یکی از این عناصر شناخته شده و سمیت آن باعث مشکلاتی در سلامتی انسان میگردد. این پژوهش با هدف تعیین نقاط حساس سرب با استفاده از شاخصهای جامع و منطقهای مورن در زیرحوضه کشفرود صورت پذیرفته است. تعداد 261 نمونه خاک سطحی بهروش شبکهبندی نامنظم نمونهبرداری و مقدار کل سرب آنها اندازهگیری شده است. نتایج نشان میدهد با توجه به مثبت بودن شاخص جامع مورن مشاهدات سرب در سطح اطمینان بیش از 99 درصد دارای همبستگی مکانی از نوع خوشهای میباشند. براساس شاخص منطقهای مورن نیز تعداد 15 نمونه در سطح اطمینان بیش از 99 درصد بهعنوان نقاط حساس معرفی که این نقاط در ناحیه جنوب شرقی حوضه مطالعاتی واقع شدهاند. علاوه بر این نتایج ناشی از حذف نمونههای پرت نیز نشاندهنده امتداد موقعیت نقاط حساس بهسمت غرب شهر مشهد میباشد. از علل قرار گرفتن این نواحی بهعنوان نقاط حساس میتوان مواردی مانند وجود کاربری شهری، جهت وزش باد غالب منطقه و نزدیکی این ناحیه به فرودگاه مشهد را معرفی نمود.
In recent years, due to the increased population, urbanization and changes in human consumption patterns, urban, industrial and agricultural soils have been exposed to various pollutants such as heavy metals. The objective of this research was to identify hotspots of Pb by using global and local Moran Indices in urban and suburban soils of Kashafrood catchment. A total of 261 surface soil samples (0-15 cm deep) were taken using irregular girding network method and their total Pb concentrations were measured. The positive Moran index at confidence level of more than 99 percent showed the spatial clusters between observations. On the basis of local Moran index results, 15 samples were introduced as hotspots (high-high value) located southeast of Mashhad plain. Exclusion of extreme values resulted in the addition of high-high cluster (hotspots) leading to the extension of these areas to the West of the Mashhad city.
These areas are introduced as hotspots due to the urban land use, the direction of prevailing wind, and the area being close to Mashhad airport.
پهنهبندی, همبستگی مکانی, آلودگی سرب
Spatial pattern, Spatial autocorrelation, Pb pollution.
243
254
http://jstnar.iut.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-28&slc_lang=fa&sid=1
H.
Karimi
حسین
کریمی
skarimi343@yahoo.com
000319475328460020033
000319475328460020033
Yes
گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
A.
Fotovat
امیر
فتوت
000319475328460020034
000319475328460020034
No
گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
A.
Lakzian
امیر
لکزیان
000319475328460020035
000319475328460020035
No
گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
GH. H.
Haghnia
غلامحسین
حقنیا
000319475328460020036
000319475328460020036
No
گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
M.
Shirani
مائده
شیرانی
000319475328460020037
000319475328460020037
No
گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد